Gmina Jarczów – pomiędzy Grzędą Sokalską a Roztoczem

Obszar gminy Jaczów leży głównie na Grzędzie Sokalskiej. Płd. – zach. fragmenty gminy porośnięte lasami i przecięte doliną Sołokiji, należą do Roztocza Południowego, natomiast płd. – wsch. są częścią Równiny Bełskiej.
Najbardziej urozmaicone krajobrazy z rzeźbą lessową występują na północ od doliny Rzeczycy i Huczwy. Tu w dużym kompleksie leśnym znajduje się rezerwat „Las lipowy w Uroczysku Bukowiec”, o pow. 12,41 ha.

W okolicy Korhynie. Przyciąga uwagę przyrodników i turystów użytek ekologiczny łącznej powierzchni 5,7 ha (z tego 2,3 ha w gminie Jarczów). Wśród innych uroczysk należy wymienić śródleśny zalew w Leliszce na Sołokiji, będącym doskonałym miejscem do aktywnego wypoczynku.
Tutejsze tereny były zasiedlane już na przełomie II i III tysiąclecia p.n.e. o czym świadczą badania archeologiczne przeprowadzone w kurhanach koło wsi Nedeżów, Łubcze i Jurów.
W pobliżu Jurowa są ślady średniowiecznego grodziska, które należało do Grodów Czerwieńskich. Jarczów otrzymał w 1775 r. prawa miejskie, które utracił w 1869 r.

Tablica informacyjna opracowana i sfinasowana przez Stowarzyszenie LOT Roztocze usytuowana jest przy świetlicy w Jurowie.


Najcenniejszym zabytkiem Jarczowa jest drewniana dawna cerkiew unicka z ok. 1775 r. , stojąca obok nowego kościoła parafialnego. Pierwotnie przeznaczona była dla grekokatolików, później służyła wyznawcom prawosławia, zaś od odzyskania niepodległości użytkowana była przez kościół katolicki. Jej wyjątkowość przejawia się w tym, że jest to jedyna zachowana do dziś na Zamojszczyźnie cerkiew z dzwonnicą nad babińcem. Ten sposób budowania świątyń charakterystyczny był dla zachodniej Łemkowszczyzny, tutaj praktycznie nie występował.

fot. Magdalena Tereszczuk

W 1936 r. społeczeństwo Jarczowa, łącznie z młodzieżą szkolną, usypało kopiec marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu. Kopiec jest dowodem wdzięczności za wolność narodu polskiego. 3800 furmanek ziemi zostało usypane w środku miejscowości. Usypana ziemia sięga 15 metrów.


Jarczów zdecydowanie zalicza się do gmin, które pochwalić się mogą bogata ofertą kulturalną. Na terenie gminy funkcjonuje 8 zespołów śpiewaczych i kapela. Gminę zamieszkuje wiele artystycznie uzdolnionych osób.

 /Z końcem roku 2020 Rada Gminy Jarczów podjęła uchwałę o wyjściu ze Stowarzyszenia LOT Roztocze, w związku z tym, na portalu roztoczewita.pl nie będą pojawiały się nowe posty na temat miejsc i wydarzeń związanych z gminą/.