Ogólnopolskie Forum POT-ROT-LOT z naszymi przedstawicielami

W dniach 13-14 listopada 2017 roku w Rawie Mazowieckiej odbyło się ogólnopolskie Forum POT-ROT-LOT.W spotkaniu uczestniczyła Magdalena Tereszczuk – prezes LOT Roztocze. Przed forum, 13 listopada odbyło się także Walne Zebranie Członków Ogólnopolskiego Porozumienia Lokalnych Organizacji Turystycznych, którego członkiem jest LOT Roztocze.

—————————————————————————————————————————————–

FORUM POT-ROT-LOT. Sprawozdanie z panelu dyskusyjnego nt. „System zarządzania turystyką w Polsce POT-ROT-LOT – propozycje zmian”.

Podczas V Forum Polskiej Organizacji Turystycznej, Regionalnych i Lokalnych Organizacji Turystycznych z udziałem Dyrektorów Zagranicznych Ośrodków POT, które miało miejsce się w dniach 13-14 listopada 2017 r. w hotelu Ossa w Rawie Mazowieckiej, odbył się panel dyskusyjny nt. „System zarządzania turystyką w Polsce POT-ROT-LOT – propozycje zmian”. Jego moderatorem był prof. Jacek Borzyszkowski z Politechniki Koszalińskiej. Wprowadzenie do panelu przeprowadził Jacek Janowski, dyrektor Departamentu Produktu Turystycznego i Współpracy Regionalnej Polskiej Organizacji Turystycznej.
W pierwszej części prof. Jacek Borzyszkowski dokonał wprowadzenia do panelu dyskusyjnego, poprzez przedstawienie prezentacji nt. różnych rozwiązań w zakresie organizacji i zarządzania turystyką. Jednocześnie odniósł się do najważniejszych problemów, przed którą stoi turystyka w Polsce, a które zostały zaprezentowane w postaci trzech zagadnień, tj.
Kompetencje organizacji – syntetycznie przedstawiono najważniejsze zmiany, które zachodzą w organizacjach europejskich. Jednocześnie podkreślono, iż coraz większą uwagę przypisuje się działaniom o charakterze pozamarketingowym. Oznacza to, że organizacje w wielu krajach europejskich zaczynają coraz częściej skupiać się na tzw. strategii wspierania, która w założeniu obejmuje przedsięwzięcia na rzecz szeroko rozumianego rozwoju turystyki na danym obszarze. Jednocześnie zasygnalizowano problem odpowiedniego podziału kompetencji w obecnym systemie organizacji turystyki w Polsce (tj. system POT-ROT-LOT oraz pomiędzy tymi podmiotami a sferą publiczną).
Finansowanie organizacji – wskazano na szerokie spektrum potencjalnych możliwości finansowania poszczególnych organizacji, z jednoczesnym ukazaniem często dominującej roli środków publicznych. Prof. Jacek Borzyszkowski przedstawił wybrane praktyki finansowania organizacji w poszczególnych krajach, szczególną uwagę zwracając na system chorwacki, w którym znaczną rolę odgrywają środki pozyskiwane z tzw. podatków turystycznych. Wstępnie wskazano potencjalne możliwości wprowadzenia podobnego rozwiązania w Polsce (np. jako Funduszu Wspierania Turystyki), który mógłby bazować na obowiązkowej opłacie dokonywanej przez korzystających z noclegów w obiektach turystycznych w Polsce. Według informacji Głównego Urzędu Statystycznego w 2016 r. w kraju udzielono 79,4 mln noclegów. Wprowadzenie najprostszego sposobu pobierania opłaty (tj. 1 zł za każdy osobonocleg) spowodowałoby uzyskanie środków na poziomie ok. 80 mln zł rocznie.
Członkostwo w organizacjach – przedstawiono rozwiązania w zakresie organizacji o charakterze członkowskim w krajach europejskich, jednocześnie wskazując na najważniejsze problemy w strukturach polskich (m.in. niewielka liczba członków w wielu ROT-ach i LOT-ach, czy słabe zainteresowanie branży turystycznej i paraturystycznej udziałem w tych organizacjach).
Jednym z celów dyskusji było przedstawienie potencjalnych wniosków i zaleceń, które mogłyby być wykorzystane przy pracach nad nowelizacją Ustawy o Polskiej Organizacji Turystycznej. W tym celu prof. Jacek Borzyszkowski zaprosił do dyskusji przedstawicieli poszczególnych podmiotów, tworzących system POT-ROT-LOT, tj.:
p. Dorota Lachowska – przewodnicząca Forum Regionalnych Organizacji Turystycznych, Lubelska Regionalna Organizacja Turystyczna,
p. Małgorzata Wilk-Grzywna – Świętokrzyska Regionalna Organizacja Turystyczna,
p. Jarosław Lichacy – Prezes Ogólnopolskiego Porozumienia Lokalnych Organizacji Turystycznych,
p. Łukasz Wysocki – prezes Gdańskiej Organizacji Turystycznej,
p. Jacek Janowski – dyrektor Departamentu Produktu Turystycznego i Współpracy Regionalnej Polskiej Organizacji Turystycznej.
Uczestnicy panelu dyskusyjnego przedstawili najistotniejsze problemy, z którymi borykają się podmioty, które reprezentują, jak również występujące w całym systemie POT-ROT-LOT. Dorota Lachowska zwróciła uwagę na konieczność wzmocnienia Polskiej Organizacji Turystycznej, regionalnych i lokalnych organizacji turystycznych. Podkreśliła potrzebę ustawowego usankcjonowania całego systemu, jak również zapewnienie stałego funkcjonowania wszystkich podmiotów oraz określony podział kompetencji.
Małgorzata Wilk-Grzywna zwróciła uwagę na podział kompetencji pomiędzy ROT-ami a LOT-ami, wskazując na konieczność wzmocnienia roli LOT-ów w kreowaniu produktów turystycznych i roli ROT-ów jako kreatorów wizerunku turystycznego w regionie. Jednocześnie podkreśliła, iż jednym z ważniejszych problemów jest podział kompetencji pomiędzy ROT-ami a samorządem wojewódzkim, co wynika z często występującego zjawiska dublowania niektórych zadań. Zauważyła, że samorząd wojewódzki powinien zająć się działaniami strategicznymi w zakresie turystyki, a ROT-y – zadaniami operacyjnymi.
Jarosław Lichacy również podkreślił problem podziału kompetencji pomiędzy poszczególnymi podmiotami składającymi się na system organizacji turystyki w Polsce. Jednocześnie zwrócił uwagę na istotną rolę lokalnych organizacji turystycznych w kreowaniu turystyki w Polsce. Zaakcentował konieczność podejmowania stosowanych wysiłków na rzecz finansowania lokalnych i regionalnych organizacji turystycznych.
Łukasz Wysocki uwypuklił dobre praktyki w zakresie współpracy pomiędzy ROT-em a LOT-ami na przykładzie województwa pomorskiego. Podkreślił znaczenie zmian w otoczeniu, które wyraźnie wpływają na orientację poszczególnych organizacji.
Jacek Janowski z Polskiej Organizacji Turystycznej przytoczył część zapisów Ustawy o Polskiej Organizacji Turystycznej, jednocześnie wskazując na potrzebę wyraźnego podzielenia kompetencji pomiędzy regionalnymi a lokalnymi organizacjami turystycznymi. Jednocześnie wskazał na zbędne dublowanie pewnych zadań pomiędzy lokalnymi organizacjami turystycznymi a samorządem lokalnym.
W trakcie ożywionej dyskusji, uczestnicy panelu zwrócili uwagę na inne problemy dotyczące systemu organizacji turystyki w Polsce, m.in. w zakresie systemu informacji turystycznej.
Podczas panelu kilkanaście osób zebranych na sali przedstawiło swoje poglądy nt. sytuacji w polskiej turystyce, w których wyartykułowano m.in. problemy z „szarą strefą” w turystyce czy konieczność pozyskiwania dodatkowych środków na finansowanie systemu POT-ROT-LOT. Mocno wyeksponowano zagadnienie wzmocnienia merytorycznego poszczególnych organizacji. Zwracano również uwagę na problemy z funkcjonowaniem konkretnych organizacji. Konkludując, zauważono że podstawowe założenia Ustawy o Polskiej Organizacji Turystycznej były adekwatne do okresu, w którym wprowadzono ją w życie. Zmieniająca się rzeczywistość zmusza do podjęcia określonych kroków w celu modyfikacji stosowanych zapisów w tym akcie prawnym.
Cała debata została podsumowana przez jej uczestników oraz moderatora.

Ogólnie, do najważniejszych kwestii, które zostały poruszone w trakcie panelu dyskusyjnego (również w kontekście nowelizacji Ustawy o Polskiej Organizacji Turystycznej) można zaliczyć:
wyraźne wyartykułowanie zadań i celów lokalnych organizacji turystycznych oraz regionalnych organizacji turystycznych,
określenie sposobów finansowania lokalnych i regionalnych organizacji turystycznych,
podział kompetencji pomiędzy lokalnymi a regionalnymi organizacjami turystycznymi,
podział kompetencji pomiędzy lokalnymi organizacjami turystycznymi a samorządem lokalnym oraz pomiędzy regionalnymi organizacjami turystycznymi a samorządem wojewódzkim,
wzmocnienie systemu informacji turystycznej,
możliwość pozyskania dodatkowych środków na rozwój turystyki, a w tym również na funkcjonowanie Polskiej Organizacji Turystycznej, regionalnych i lokalnych organizacji turystycznej, m.in. poprzez stworzenie specjalnego funduszu.

Sprawozdanie z Warsztatów Lokalnych Organizacji Turystycznych:

W drugim dniu V Forum Polskiej Organizacji Turystycznej (14 listopada), Regionalnych i Lokalnych Organizacji Turystycznych z udziałem Dyrektorów Zagranicznych Ośrodków POT (14. 11. 2017 r., Ossa) odbyły się Warsztaty Lokalnych Organizacji Turystycznych, które przeprowadził prof. Jacek Borzyszkowski z Politechniki Koszalińskiej.
W części wprowadzającej prof. Jacek Borzyszkowski przedstawił prezentację, która dotyczyła głównie problemów finansowania lokalnych organizacji turystycznych. Zasygnalizował kilka istotnych zagadnień, mających bezpośrednie przełożenie na struktury lokalne, w tym przede wszystkim:
potencjalne możliwości finansowania organizacji lokalnych,
sposoby finansowania organizacji lokalnych w krajach europejskich,
formy prawne organizacji lokalnych,
wybrane praktyki w finansowaniu polskich i zagranicznych lokalnych organizacji turystycznych.
Podsumowaniem tej części warsztatów było przedstawienie i uwypuklenie kilku problemów, które poddano dyskusji, a mianowicie:
jaki należy przyjąć system składek członkowskich w lokalnych organizacjach turystycznych?
kto może lub powinien być członkiem LOT?
jaki powinien być udział samorządów lokalnych w lokalnych organizacjach turystycznych (tj. w finansowaniu LOT, władzach LOT)?
jakie powinno być wsparcie regionalnych organizacji turystycznych w działalności lokalnych organizacji turystycznych?
jak powinna wyglądać współpraca pomiędzy lokalnymi organizacjami turystycznymi a światem nauki?
jak powinna wyglądać struktura wydatków lokalnych organizacji turystycznych?
W oparciu o przedstawione pytania, prof. Jacek Borzyszkowski poprosił zebranych na sali o ustosunkowanie się do zasygnalizowanych problemów. Warto nadmienić, iż warsztaty cieszyły się zainteresowaniem nie tylko przedstawicieli lokalnych organizacji turystycznych, ale również ROT-ów i POT.
Wśród najważniejszych problemów, ale również sugestii i postulatów wyrażonych podczas warsztatów lokalnych organizacji turystycznych można zaliczyć:
– położenie nacisku na udoskonalenie obecnego systemu organizacji turystyki POT-ROT-LOT,
– wzmocnienie współpracy pomiędzy lokalnymi organizacjami turystycznymi a nauką,
– poszukiwanie alternatywnych źródeł finansowania, m.in. bazując na rozwiązaniach istniejących w Chorwacji,
– konieczność liczebnego zwiększenia członków należących do lokalnych organizacji turystycznych (m.in. pojawiły się – postulaty obligatoryjnego przystępowania do LOT podmiotów o charakterze turystycznym),
– problemy kadrowe w lokalnych organizacjach turystycznych, m.in. częsty brak etatowych pracowników,
– zwiększenie rozpoznawalności LOT-ów na rynku lokalnych (m.in. wśród społeczności lokalnych),
– problem podziału kompetencji pomiędzy lokalnymi a regionalnymi organizacjami turystycznymi,
– problem „uzależnienia” lokalnych organizacji turystycznych od władz gminnych czy powiatowych.
Ważny głos przedstawił Jacek Janowski, dyrektor Departamentu Produktu Turystycznego i Współpracy Regionalnej Polskiej Organizacji Turystycznej, który zaakcentował merytoryczną pomoc Polskiej Organizacji Turystycznej dla innych podmiotów odpowiedzialnych za turystykę w Polsce, w tym lokalnych organizacji turystycznych.
Generalnie, uczestnicy warsztatów wyrażali zgodne opinie, że trudno mówić o jednolitym systemie składek członkowskich. Zagadnienie to powinno być rozwiązywane indywidualnie (tj. przez poszczególne LOT-y), z zastrzeżeniem, aby wyraźnie określić wkład samorządu lokalnego. Tym samym lokalne organizacje turystyczne muszą mieć określone wsparcie samorządów lokalnych m.in. w zakresie finansowania.
Ponadto, wyraźnie podkreślono konieczność całościowego i systemowego zapewnienia finansowania lokalnych organizacji turystycznych, które z jednej strony może zapewnić stabilność w funkcjonowaniu, jak również spowodować, że LOT-y będą poważnym partnerem dla innych podmiotów. Temu sprzyjać mogą inne rozwiązania, m.in. w zakresie specjalnego funduszu, z którego organizacje te mogłyby pozyskiwać dodatkowe środki na działalność.
Finalnie podkreślono, że obecne zapisy Ustawy o Polskiej Organizacji Turystycznej winny być zrewidowane, a w konsekwencji obejmować stosowne odniesienia do lokalnych organizacji turystycznych, m.in. w kontekście finansowania tych podmiotów, zakresu zadań oraz celów czy podziału kompetencji pomiędzy LOT-ami a samorządami lokalnymi czy regionalnymi organizacjami turystycznym.