Ścieżka przyrodniczo-edukacyjna Siwa Dolina

Ścieżka przyrodniczo-edukacyjna Siwa Dolina im. Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego utworzona w Nadleśnictwie Tomaszów. W wariancie pieszym ilość przystanków: 10, kształt pętli o długości ok. 3 km, oraz pętla dłuższa ok. 5.5 km również 10 przystanków.

Siwa Dolina – ścieżka przyrodniczo edukacyjna im. Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego, której głównym tematem jest struktura lasu, panujące w nim zależności oraz zagadnienia z hodowli i ochrony lasu.

Trasa pokrywa się częściowo z czarnym szlakiem turystycznym oraz popularnymi trasami rowerowymi i narciarskimi. Została przygotowana w dwóch wariantach o różnej długości: 3 km i 5,5 km.

Opis ścieżki edukacyjno-przyrodniczej:

TRASA I 3 km

PRZYSTANEK 1-Wycieczkę rozpoczynamy sprzed siedziby Nadleśnictwa Tomaszów. Na parkingu znajduje się tablica zawierająca krótki opis trasy, mapę Nadleśnictwa oraz plan trasy. Ruszamy drogą leśną, po prawej stronie widać pomnikowy kamień oraz niewielki mur z napisem upamiętniającym defiladę VI Brygady Kawalerii, odbieranej w 1921 roku przez Marszałka Józefa Piłsudskiego. PRZYSTANEK 2 – Dalej idziemy prosto drogą leśną i wchodzimy na polanę. Po lewej stronie mijamy leśniczówkę. Tuż obok zaczyna się ogrodzenie, za którym powstaje kolekcja drzew obcego pochodzenia. PRZYSTANEK 3 – Dochodzimy do skrzyżowania dróg. Ścieżka przecina tu szosę prowadzącą do Tomaszowa Lubelskiego. Po jej przekroczeniu dojedziemy do drewnianych schodków, które poprowadzą nas na kolejny odcinek ścieżki i szlaku turystycznego, biegnących wspólnie wzdłuż drogi relacji Tomaszów-Susiec. Idziemy skrajem lasu obsadzonego robinią akacjową. PRZYSTANEK 4 – Wkrótce dochodzimy do dużego parkingu w Siwej Dolinie. Jest tu karczma, w której można się posilić przed dalszą drogą. Dalej trasa prowadzi lekko w górę, w pobliżu przystanku, po prawej stronie, na drzewach znajdują się budki lęgowe dla różnych gatunków ptaków leśnych. PRZYSTANEK 5 – Przemierzając dość długi odcinek trasy do następnego przystanku, warto zwrócić uwagę na rosnące po prawej stronie drogi ponad-stuletnie sosny, z których w przeszłości pozyskiwano żywicę, zaś po lewej stronie znajduje się fragment średniowiecznego drzewostanu z daglezją i modrzewiem. PRZYSTANEK 6 – Po dotarciu do kolejnego przystanku, położonego po lewej stronie drogi, możemy zobaczyć opalikowane młode modrzewia. Po ok. 50 m dojedziemy do skrzyżowania dróg leśnych. Jeżeli jesteśmy zdecydowani na wędrówkę dłuższą trasą, powinniśmy pójść prosto, jeśli krótszą, musimy skręcić w prawo. Idąc dalej, po lewej stronie miniemy drzewostan, w którym dominują modrzewie i dotrzemy do miejsca, gdzie postawiono drewniane stoły i ławy dla odpoczynku. Schodząc ścieżką w kierunku Siwej Doliny, po lewej stronie zobaczymy paśnik i dwie lizawki dla zwierząt. PRZYSTANEK 7 – Dalej ścieżka prowadzi nas stromym zboczem wprost do Siwej Doliny. Kiedyś płynęła tędy rzeka. Ukształtowanie terenu oraz duża wilgotność powodują, że w dolinie utrzymują się mgły. Trasa skręca tutaj w prawo i wiedzie nas przez łąkę wzdłuż malowniczej doliny otoczonej po obu stronach lasami. PRZYSTANEK 8-Dolina zaczyna się zwężać. W oddali widać już parking i karczmę. PRZYSTANEK 9 – Wędrując dalej wyznaczonym szlakiem, na wyłożonych drewnianych wałach można zobaczyć żerowiska niektórych owadów żyjących pod korą. PRZYSTANEK 10 – Dalej wychodzimy na rozległą polanę w Siwej Dolinie, stoją tutaj dwie tablice. Na tyłach karczmy kończy się krótsza trasa.

TRASA II – 5,5 km

Trasa ta początkowo biegnie tak samo jak trasa krótsza do skrzyżowania dróg leśnych. Tam ścieżka krótsza skręca w prawo, a dłuższa biegnie prosto. Przystanki są oznaczone numeracją rzymską. PRZYSTANEK I – Dochodzimy do rozwidlenia ścieżki, w tym miejscu szlak odchodzi w lewo. Idziemy prosto, aż dotrzemy do niewielkiej szkółki leśnej, w której hodowane są sadzonki jodłowe. PRZYSTANEK II – Chcąc kierować się dalej wyznaczonym szlakiem, musimy wrócić do rozwidlenia dróg i tam skręcić w lewo. PRZYSTANEK III – Po drodze napotykamy niewielkie mrowisko. PRZYSTANEK IV – Dalej, po lewej stronie drogi, w głębi lasu znajduje się nieduża, zamaskowana platforma, z której można obserwować ptaki. Następnie ścieżka opada stromo w dół i docieramy nią do Siwej Doliny. PRZYSTANEK V – Na skraju lasu, po lewej stronie widać uprawę leśną, a po prawej wilgotną łąkę. Przechodzimy w poprzek przez dolinę i wkraczamy do lasu. Tym razem ścieżka ostro pnie się w górę, po dwustu metrach skręcamy w prawo. PRZYSTANEK VI – Wkrótce dochodzimy do średniowiecznego boru sosnowego, znajdującego się po prawej stronie. PRZYSTANEK VII – Po dłuższym marszu dojdziemy do miejsca, w którym możemy się przyjrzeć strukturze lasu: ile można mieć pięter, jakie gatunki tworzą poszczególne warstwy. Na kolejnym odcinku trasy musimy uważniej wypatrywać oznaczeń szlaku, trasa często się rozwidla. PRZYSTANEK VIII – Niedługo dotrzemy do wielogatunkowego drzewostanu z bukiem, jodłą, świerkiem, sosną i modrzewiem, PRZYSTANEK IX – a później do drzewostanu bukowego. PRZYSTANEK X – Nieopodal trasa skręca w prawo i prowadzi w dolinę, gdzie znajduje się koniec szlaku.

mat. Nadleśnictwo Tomaszów

Przy ścieżce funkcjonuje ARBORETUM z licznymi okazami rzadkich drzew i krzewów.

Siwa Dolina

Biegnie tutaj Szlak Bitew pod Tomaszowem Lubelskim z września 1939 roku