Roztoczański Park Narodowy leży na Roztoczu Środkowym. Powstał w 1974 r. Obecnie obejmuje powierzchnię 8481,76 ha, z czego 92 proc. zajmują lasy. Ochroną ścisłą jest objętych ponad 880 ha (ok. 10 proc.) lasów Parku. Otoczony jest strefą ochronną, która wynosi 38 tys. ha.
Roztocze leży w obszarze dzielącym stare utwory geologiczne platformy wschodnioeuropejskiej od młodszych utworów Europy Zachodniej. Miało to ogromne znaczenie w formowaniu się kontynentu europejskiego. Roztocze jest wciąż aktywne geologicznie, podnosi się około 2 mm na rok.
Roztocze Środkowe ma urozmaiconą rzeźbę terenu. Łańcuchy wapiennych wzgórz o wysokości do 350 m n.p.m. porośnięte wspaniałymi lasami z enklawami pól uprawnych przeplatają się z dolinami wysłanymi piaskami polodowcowymi.
Zróżnicowanie geologiczne, bogata rzeźba terenu, czynniki hydrograficzne, klimatyczne i glebowe spowodowały, że na stosunkowo małej powierzchni występuje tu aż 47 zespołów roślinnych (19 leśnych i 28 nieleśnych). Najcenniejsze z nich to bór jodłowy i buczyna karpacka – charakterystyczne dla regla dolnego Karpat.
Lasy Parku charakteryzuje duża dynamika rozwoju i dobra zdrowotność. Przejawia się to łatwością odnowień naturalnych oraz długowiecznością i znacznymi rozmiarami drzew, z których wiele osiąga pomnikowe wymiary.
Gatunkami panującymi w Parku są: sosna, jodła i buk. Z pozostałych około 30 rodzimych gatunków drzew najliczniej występują: dąb, olsza, lipa, brzoza, świerk, modrzew, grab, jawor, jesion i klon. Wiele z nich (np. jodła i buk) osiąga tu granice zwartego występowania.
Flora parku jest bogata i różnorodna. Spośród ponad 700 gatunków roślin naczyniowych spotkać można – w zależności od siedliska i ukształtowania terenu – roślinność typowo nizinną jak też gatunki górskie (tojad dzióbaty, żywiec gruczołowaty), północne (zimoziół północny), południowo-wschodnie (pluskwica europejska, powojnik prosty) oraz atlantyckie (rosiczka pośrednia, widłak torfowy). Lista roślin rzadkich obejmuje 65 taksonów, a objętych ochroną gatunkową około 45 (czosnek niedźwiedzi i siatkowaty, zawilec wielkokwiatowy, trzy gatunki rosiczek, liczne gatunki storczyków wraz z najpiękniejszym obuwikiem).
Równie bogata jest fauna parku. Występują tu wszystkie typowe zwierzęta leśne: jeleń, sarna, dzik, wilk, lis, borsuk, kuna, a nad wodami wydra. Okresowo spotyka się łosia i rysia. Liczne są owadożerne ssaki chronione (ryjówki), gryzonie z rodziny pilchowatych (orzesznica, popielica), a także nietoperze.
W 1979 r. sprowadzono bobry (żyjące tu w przeszłości), a w 1982 r. utworzono ostoję konika polskiego (potomka tarpana i ras lokalnych). Spośród ponad 200 gatunków ptaków około 130 gnieździ się regularnie na terenie parku (m.in.: orlik krzykliwy, trzmielojad, bocian czarny, dzięcioł białogrzbiety, muchołówka białoszyja i mała).
Z gadów spotyka się licznie jaszczurki wraz z padalcem w formie turkusowej, zaskrońca, żmiję zygzakowatą oraz żółwia błotnego. Nie udało się potwierdzić występowania żyjącego tu niegdyś węża Eskulapa. Wśród płazów liczne są traszki, kumaki, grzebiuszka, rzekotka oraz żaby zielone i brunatne. Bogaty jest świat bezkręgowców. Obecność wielu mięczaków, wijów, pajęczaków i owadów świadczy o niezwykłości przyrody parku w skali kraju i Europy.
Lasy Parku przez prawie 400 lat (do końca II wojny światowej) wchodziły w skład Ordynacji Zamojskiej. W 1934 r. utworzono pierwszy na tym terenie rezerwat Bukowa Góra. W roku 1938 wydano tu pierwsze w Polsce zarządzenie o ochronie ptaków drapieżnych. Po wojnie, w latach 1954–1974 utworzono na tym terenie 11 rezerwatów, które weszły w skład tworzonego Parku.
Losy żyjących tu ludzi od bardzo dawna związane były z terenami dzisiejszego Parku. W czasie wojen lasy dawały schronienie i stanowiły bazę do walki, a w okresach pokoju żywiły i dostarczały drewna. Liczne leśne mogiły i pomniki z różnych okresów – w Zwierzyńcu i okolicach – są świadectwem burzliwej historii tych ziem.
Formy zwiedzania Roztoczańskiego Parku Narodowego:
Roztoczański Park Narodowy można zwiedzać w ściśle określonych formach turystyki. Zapraszamy do zapoznania się z ofertą Parku na stronie
http://www.roztoczanskipn.pl/turystyka/formyzwiedzania.html
Roztoczański Park Narodowy
Ośrodek Edukacyjno–Muzealny
ul. Plażowa 3, Zwierzyniec, tel. 84 6872 286
OEM czynny jest dla zwiedzających:
w okresie 1 IV–31 X w godzinach 9.00–17.00 (z wyjątkiem poniedziałków)
w okresie 1 XI–31 III w godzinach 9.00–15.00 (z wyjątkiem poniedziałków i niedziel)
W sezonie letnim konieczna rezerwacja.
Więcej informacji na stronie www.roztoczanskipn.pl
“W krainie jodły, buka i tarpana” – wystawa składa się z 11 dioram prezentujących 17 środowisk. Ten niepowtarzalny, multimedialny spektakl wzbogacony odpowiednią scenografią, światłem i dźwiękiem zabiera nas w swoistą wyprawę w świat przyrody Parku i Roztocza. Wyprawę rozpoczynamy od ważnego dla powstania Roztocza okresu kredowego i ówczesnych mieszkańców morskich głębin oraz wędrujących wzdłuż jego brzegów dinozaurów kaczodziobych i drapieżnych teropodów sprzed kilkudziesięciu milionów lat. Następnie poprzez puszczę pierwotną zamieszkałą przez niedźwiedzie, wilki, rysie i żbiki docieramy do czasów nam współczesnych, gdzie możemy podziwiać bogaty świat grzybów, roślin i zwierząt Roztoczańskiego Parku Narodowego – od borów do buczyn. Niezapomniane wrażenie pozostawiają sceny z polowania wilków, toków głuszca i cietrzewi, taplających się w błocie dzików, czy też walczących podczas rykowiska jeleni.
Izba Leśna we Floriance
Dawniej Florianka była ordynacką osadą leśna, położoną na skraju lasów zwierzynieckich, przy dawnym gościńcu prowadzącym ze Zwierzyńca do Górecka Starego. Obecnie znajduje się tu Ośrodek Hodowli Zachowawczej Konika Polskiego oraz Izba Leśna. Położona jest w odległości 6,5 km od Zwierzyńca. Izba Leśna we Floriance czynna od maja do września w soboty i niedziele w godzinach 10.00–17.00. Zwiedzanie Izby Leśnej w innych terminach wymaga zgłoszenia, z co najmniej dwudniowym wyprzedzaniem.
FILMY
Roztoczański Park Narodowy
Bukowa Góra