Adamów – gmina

To jedna z najbardziej autentycznie roztoczańskich gmin. Położona jest na północnych krańcach Roztocza Środkowego przy drodze z Zamościa do Józefowa. Powierzchnia gminy Adamów wynosi 11 055 ha, a zamieszkana jest przez 5 380 mieszkańców. Adamów jest typową gminą rolniczą, w której użytki rolne zajmują 57% powierzchni. Lasy i grunty leśne to 39% powierzchni gminy. Obszar ten jest ubogi w wody. Południową część gminy przecina dolina Wieprza, do którego wlewa swoje wody Jacynka. Wody tych rzek należą do l klasy czystości. Żyjące w niej pstrągi i lipienie przyciągają licznych wędkarzy.

W zachodniej części gminy znajduje się Roztoczański Park Narodowy, który wraz z otuliną zajmuje około 50% jej powierzchni. Natomiast jej południowe krańce wchodzą w skład Krasnobrodzkiego Parku Krajobrazowego. Przez malownicze obszary prowadzą szlaki turystyczne i ścieżki poznawcze. Piękno krajobrazu podziwiać można z wielu punktów widokowych położonych na wysokości powyżej 300 m n.p.m.

W gminie Adamów istnieje kilka zabytków godnych obejrzenia. W miejscowości Adamów znajduje się rozległy park z XVIII/XIX w. z drewnianym dworkiem i obiektami podworskimi oraz zabytkowa kapliczka z XIX w. W Bondyrzu można obejrzeć młyn wodny z początku XX wieku oraz modernistyczny kościół rzymskokatolicki. Ciekawe kościoły wznoszą się w Potoczku, Szewni Dolnej i Suchowoli.

W wielu wioskach działają zespoły śpiewacze i mieszka tam również wielu artystów ludowych. Turyści mogą odnaleźć Łąkę Leśmiana na której ustawiono rzeźby inspirowane twórczością poety. Zimą w Jacni działa wyciąg narciarski z dobrym zapleczem. W 2011 roku również w Jacni oddano do użytko nowy zalew na rzece Jacynka o powierzchni ponad 6 ha.

Gmina Adamów była w czasie II wojny światowej terenem bardzo ożywionych działań partyzanckich. Trzykrotnie pacyfikowany i wysiedlony przez Niemców Bondyrz posiada obecnie unikalne w skali kraju Muzeum Historii Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. Zbrojne wystąpienie miało miejsce w dniu 30 grudnia 1942 roku w miejscowości Wojda. Data ta uznana została za początek Powstania Zamojskiego, które trwało do 25 lipca 1944 roku. Pomnik upamiętniający bitwę pod Wojdą i pomnik “Żołnierzom Powstania Zamojskiego” w Szewni Dolnej stanowią dowód wdzięczności obecnych mieszkańców dla żołnierzy podziemnego frontu. Pomniki pamięci narodowej znajdują się także w miejscowości Feliksówka i Jacnia.

źródło: www.adamow.gmina.pl